VSPN

Sportpsycholoog is een boeiend beroep met veel afwisseling. Geen dag is hetzelfde. Nu eens geef ik
op Papendal een mentale training, dan sta ik in Thialf voor een groep of spreek ik een sporter in een
kantine na de wedstrijd. Ik geef les over mijn vak op een hogeschool en ik coach aankomende
sportpsychologen in opleiding. Het mooie van mijn werk vind ik dat je bezig bent jonge gemotiveerde
mensen te helpen zichzelf te leren kennen en te ontwikkelen. Het gaat over sport, een van mijn grote
passies.

Team
Soms ben ik als sportpsycholoog verbonden aan een team. Dan komen de sporters met enig
regelmaat bij mij en kunnen de gesprekken over van alles gaan. Waar ze op dat moment mee zitten,
waar ze last van hebben of zich op willen verbeteren. Het mooie van het deze werkwijze is dat ik zo
echt onderdeel ben van het team. In overleg met coaches en andere stafleden, in de vorm van
multidisciplinair overleg, krijg ik een helder beeld van de dagelijkse gang van zaken. En doordat je
vaak jaren met elkaar optrekt leer je elkaar goed kennen.

Individu
Het kan ook zijn dat een individuele sporter zich bij mij meldt. Vaak is de nood dan hoog en staat het
spreekwoordelijke water aan de lippen. In het intakegesprek onderzoek ik wat er speelt en hoe dit zo
is ontstaan. In de meeste gevallen gaat het om sporters die op een bepaalde manier last hebben van
presteren onder druk. De prestaties blijven in de wedstrijd dan achter bij de verrichtingen in de training
of oefenwedstrijden. Vaak leggen de sporters zich te hoge en onrealistische doelen op. Ze zijn te veel
met de uitkomst, de winst bezig. En als het dan niet lukt ontstaan er frustraties, boosheid en
onzekerheden. Soms spelen er ook nog andere zaken doorheen, zoals bijvoorbeeld conflicten binnen
het team of met de trainer.
De sporter gaat bij mij het eerste gesprek de deur uit met concrete handvatten om de grootste
problemen te lijf te gaan. We onderzoeken gezamenlijk waar mogelijke oorzaken liggen en welke
andere gedragingen of gedachten wenselijker of handiger zijn. Zo neemt het zelfinzicht toe. In mijn
ogen de basis voor controle over jezelf. Als je weet waar iets vandaan komt is het makkelijker te
veranderen. Hiernaast krijgt de sporter concrete oefeningen of opdrachten mee, om zichzelf te trainen
en meer grip te krijgen over de eigen gedachten en gevoelens.
Meestal zijn sporters met een gesprek of vijf prima weer in staat hun eigen weg te vervolgen. Het komt
voor dat ze na een paar jaar weer contact zoeken, omdat ze nieuwe mentale problemen tegenkomen.
Mentaal ben je natuurlijk nooit uitgeleerd, je komt steeds weer nieuwe uitdagingen tegen. Ik vergelijk
het wel eens met een computerspel. Op elk nieuwe level kom je weer een nieuw monster tegen die je
moet verslaan. En vaak kan een sportpsycholoog je hierbij goed helpen, is mijn ervaring.

Contact en overleg
Wat ik wel eens lastig vind is dat je als sportpsycholoog ver af zit van waar het gebeurd. In het ideale
geval ben ik aanwezig bij trainingen, trainingskampen en wedstrijden, maar dat is meestal niet het
geval. Hierdoor mis ik wel eens informatie. Goed contact en overleg met de coach, of als het om een
wat jongere sporter gaat, met de ouders, vind ik dan ook belangrijk. Die geven nieuwe inzichten in het
gedrag van een sporter. En andersom wil ik dat de coach (of ouders) weet wat er in de mentale
training gebeurd. Dan krijgen de sporters als opdracht mee hun coach te vertellen welke inzichten ze
hebben opgedaan en waar ze aan willen gaan werken de komende tijd. Het mes snijdt zo aan twee
kanten: door te moeten uitleggen verdiepen de inzichten zich en de coach is meteen op de hoogte van
de mentale ontwikkelingen!